محمد مصدق در روز جمعه ۲۶ خرداد ماه ۱۲۶۱ شمسی، برابر با ۱۶ ژوئن سال ۱۸۸۲ میلادی در تهران بدنیا آمد. پدر او، میرزا هدایت آشتیانی، وزیر دفتر وقت بود و مادرش، ملک تاج نجم السلطنه، از خاندان قاجار. پدرش وقتی او ده ساله بود از دنیا رفت. او و خواهرانش توسط مادرشان بزرگ شدند.
بعد از احراز چند مقام دولتی، مصدق برای ادامه تحصیلات خود به فرانسه رفت. سپس, از ۱۲۸۵ تا ۱۲۹۲ شمسی (برابر با ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۳ میلادی) را برای اخذ دکترا در نوشاتل سویس سپری کرد.
زندگی سیاسی وی نخست در راستای برقراری دمُکراسی در ایران، و پس از جنگ جهانی دوم، از برای حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی مملکت رقم خورد. با توجه به این که اولین مرحله این چالش از باز پسگیری ثروتهای ملی کشور میگذشت، او سختترین نبرد خود را در راه ملی کردن نفت، که تا آنموقع توسط یک شرکت انگلیسی بهره برداری میشد، در این دوره ارائه کرد. نتایج این نبرد تأثیر خود را فقط بر سیاست آنروز مملکت و زندگی خصوصی شخص مصدق بسنده نکرد. این پی آمدها حتی بر سیر تکاملی وقایع سیاسی ایران امروز بسبکی نمایشی تأثیر گذاشتند.
علاوه بر این، در سالهای پنجاه میلادی، پیام این مرد نحیف که به بی خردی نیروهای استعماری زور آزمایی قابل توجهی نشان داد، در فراسوی ایران طنین انداخت. مصدق به حرکتهای ضد استعماری در حال تولد در جهان سوم الهام و شور بخشید.
